Η ανθρωπότητα παρακολουθούσε συγκλονισμένη την εξέλιξη της ανασκαφής
Γράφει ο Νίκος Μουρατίδης
Σαν σήμερα, 4 Νοεμβρίου το 1922 ο Χάουαρντ Κάρτερ είπε την περίφημη φράση: “Βλέπω υπέροχα πράγματα…”
Ο Άγγλος αρχαιολόγος βρέθηκε πρώτος μπροστά στον τάφο του Τουταγχαμών. Ένα σπουδαίο εύρημα που έκανε τον Howard Carter διάσημο και την παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά πλουσιότερη. Γιατί η αποκάλυψη του τάφου, που είχε παραμείνει ασύλητος για περισσότερα από 3.000 χρόνια, έφερε για πρώτη φορά στο φως την τελευταία κατοικία ενός Φαραώ με όλους τους θησαυρούς που τον συνόδευαν.
Μετά από χρόνια επίμονής και υπομονής βρήκαν την τοποθεσία του τάφου, μετά βρήκαν και την είσοδο προς τον τάφο αλλά το συγκλονιστικό ήταν όταν στις 4 Νοεμβρίου 1922 βρέθηκαν μπροστά στην σφραγισμένη πόρτα της αίθουσας του τάφου. Έμειναν εκστατικοί. Ο Χάουαρντ Κάρτερ έγραψε στο ημερολόγιο του: “Παραμερίσαμε τα μπάζα και βρεθήκαμε μπροστά στην σφραγισμένη πότα”.
Τότε κατάλαβε ότι ο τάφος ήταν ανέπαφος μέσα στην διάρκεια των αιώνων. Κανείς δεν τον είχε βρει, κανείς δεν είχε κλέψει το περιεχόμενο του.
Όλη η ιστορία
100 χρόνια συμπληρώνονται φέτος από τη μεγάλη ανακάλυψη στην Αίγυπτο του τάφου του Τουταγχαμών από τον βρετανό αρχαιολόγο και Αιγυπτιολόγο Χάουαρντ Κάρτερ. Η ανακάλυψη όμως δεν έγινε τυχαία, καθώς ο Κάρτερ βρισκόταν στην Αίγυπτο από 17 χρονών προκειμένου να βοηθήσει στην ανασκαφή και καταγραφή αιγυπτιακών αρχαιοτήτων.
Ο Howard Carter γεννήθηκε στο Λονδίνο στις 9 Μαΐου του 1874 και είχε εκπαιδευτεί αρχικά ως ζωγράφος. Το 1899 (25 χρόνων) διορίστηκε σαν ο πρώτος κύριος έφορος αρχαιοτήτων της Αιγυπτιακής Υπηρεσίας Αρχαιοτήτων και επέβλεψε τις ανασκαφές στις Θήβες – σημερινό Λούξορ – πριν μετατεθεί, το 1904 στην Εφορεία Κάτω Αιγύπτου. Το 1907 μάλιστα είχε προσληφθεί από τον λόρδο Καρνάρβον για να επιβλέπει τις ανασκαφές του στην Αίγυπτο.
Πράγματι η ανακάλυψη αυτή ήρθε τον Νοέμβριο του 1922: “Βρήκα τάφο κάτω από τάφο Ραμσή ΣΤ΄, τον ερεύνησα και βρήκα σφραγίσματα ανέπαφα”, έγραψε ο ίδιος στο ημερολόγιό του. Λέγεται μάλιστα ότι το αρχικό άνοιγμα σ’ αυτόν τον τάφο το έκανε με ένα σκαρπέλο, δώρο της γιαγιάς του για τα 17α γενέθλιά του. Κι όταν ρωτήθηκε από τον Καρνάρβον:
- “Βλέπεις τίποτα;”
ο Carter απάντησε με την περίφημη σήμερα φράση
- “Ναι, βλέπω υπέροχα πράγματα!”
Ο Κάρτερ ήταν ο πρώτος άνθρωπος που μπήκε στον τάφο του Τουταγχαμών 33 αιώνες μετά από το θάνατό του, ενώ χρειάστηκε έναν χρόνο προκειμένου να καταγράψει τα 5.398 αντικείμενα που βρέθηκαν σ’ αυτόν: Από όπλα και άρματα μέχρι μουσικά όργανα, ρούχα, καλλυντικά, ακόμη και μια πολύτιμη τούφα από τα μαλλιά της γιαγιάς του Φαραώ! Και δεν τα φωτογράφησε μόνον αλλά και τα σκιτσάρισε, γιατί ήξερε ότι οι φωτογραφίες δεν αρκούσαν.
Στη σύγχρονη εποχή ωστόσο διατυπώνονται και διαφωνίες για τον τρόπο της ανασκαφής ή για την διαχείριση των ευρημάτων. Για παράδειγμα ο αρχαιολόγος Ζάχι Χαουάς, επικεφαλής παλαιότερα των αρχαιοτήτων της Αιγύπτου είχε πει το 2005, ότι η μούμια του νεαρού Φαραώ Τουταγχαμών είναι σε πολύ κακή κατάσταση, λόγω άστοχων ενεργειών του Κάρτερ στη δεκαετία του 1920. Αλλά και ο αιγυπτιολόγος Ντέιβιντ Σίλβερμαν θεωρεί, ότι αν η ανακάλυψη γινόταν σήμερα, ο Κάρτερ θα ήταν πιο προσεκτικός όσον αφορά τη μούμια.
Ο Κάρτερ πέθανε από λέμφωμα το 1939, σε ηλικία 64 ετών, επτά χρόνια μετά το πέρας της ανασκαφής και πριν προλάβει να δημοσιεύσει πλήρως τα ευρήματά του. Ποτέ όμως δεν πίστεψε ότι ασθένειά του οφειλόταν στην λεγόμενη κατάρα της μούμιας, ή την κατάρα των Φαραώ, μία υποτιθέμενη θανατική ποινή για όποιον διαταράσσει τον ύπνο των αρχαίων ηγεμόνων της Αιγύπτου…
Λεζάντες
