Ο χορευτής που έγινε Νο1 σκηνοθέτης!
Ο Γιάννης Δαλιανίδης πέθανε σαν σήμερα 16 Οκτωβρίου, το 2010 – πριν 12 χρόνια.
Θα τον θυμόμαστε πάντα γιατί ήταν ένας άνθρωπος πολύ εργατικός, αυτοδημιούργητος, που πάλεψε και τα κατάφερε. Σε κάθε ταινία του ο κόσμος σχημάτιζε ουρές έξω από τους κινηματογράφους – κάθε ταινία του ήταν μέσα στις πρώτες σε εισπράξεις της κάθε χρονιάς.
Δυστυχώς τον γνώρισα πολύ αργά και δεν πρόλαβα να ζήσω και ν’ ακούσω όλες εκείνες τις ιστορίες που θα ήθελα να μου πει. Ένα καλοκαίρι πριν πεθάνει τον συνάντησα τυχαία στις διακοπές μας στην Ζάκυνθο, βγήκαμε, φάγαμε, γελάσαμε, είπαμε διάφορα, αλλά ο Δαλιανίδης ήταν ένας θησαυρός αναμνήσεων και θα ήθελα να τον ρωτήσω τόσα πολλά…
Ο Γιάννης Δαλιανίδης γεννήθηκε στην Θεσσαλονίκη 31 Δεκεμβρίου 1923. Ήταν Έλληνας σκηνοθέτης και σεναριογράφος, από τους πιο εμπορικούς του Ελληνικού κινηματογράφου. Ήταν ένα παιδί που μεγάλωσε με θετούς γονείς, με μια μανία από μικρός με τον κόσμο του θεάματος. Ξεκίνησε την σταδιοδρομία του ως χορευτής και χορογράφος χρησιμοποιώντας το καλλιτεχνικό ψευδώνυμο «Γιάννης Νταλ», αλλά όταν είδε ότι αυτό δεν τον οδηγεί πουθενά, άλλαξε πορεία.
Από το 1958 άρχισε να γράφει σενάρια για κινηματογραφικές ταινίες. Το πρώτο του σενάριο ήταν για την ταινία «Το Τρελοκόριτσο». Την σκηνοθετική σταδιοδρομία του ξεκίνησε το 1959 με την ταινία «Η Μουσίτσα» και ακολούθησε την ίδια χρονιά η ταινία «Λαός και Κολωνάκι». Το 1961 ξεκίνησε η συνεργασία του με την Φίνος Φιλμ με την ταινία “Ο Κατήφορος” με την Λάσκαρη και τον Κούρκουλο. Η ταινία σημείωσε μεγάλη επιτυχία και η φήμη του Δαλιανίδη εκτινάχτηκε. Και ήταν πρωτοπόρος, γιατί ήταν ο πρώτος που έγδυσε τους ηθοποιούς του – πράγμα ανήκουστο για εκείνη την περίοδο. Τότε σε αντίθεση με σήμερα, έψαχνες με το μικροσκόπιο να βρεις γυμνό. Σήμερα ψάχνεις να βρεις ντυμένο.
Ο Δαλιανίδης ήταν χαριτωμένος στις ερωτικές comedy, λαμπερός στα μιούζικαλ και τολμηρός στις δραματικές του ιστορίες. Απαγορευμένες ερωτικές σχέσεις, εκτρώσεις, αλήτες, άντρες που εκμεταλλεύονται γυναίκες, αναμορφωτήρια και πόρνες. Δείχνοντας όλα αυτά έσπασε τα ταμπού και επιπλέον “νομιμοποίησε” το γυμνό. Ο ίδιος σε μια παλιότερη συνέντευξη του είχε πει: “Στην πραγματικότητα, όταν επρόκειτο να βγάλω ρούχο ηθοποιού, πάθαινα τρομερό τρακ, βρισκόμουν σε φοβερή αμηχανία. Δεν ήξερα πού να στήσω την κάμερα… και όλο αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να μην βγαίνουν χυδαίες οι σκηνές, γιατί ακριβώς δεν κοιτούσα να ερεθίσω τον θεατή με το γυμνό”.
Μια μεγάλη καριέρα
Από το 1961 και μετά, που πια “πατούσε” γερά στα πόδια του και είχε γίνει – μαζί με τον Σακελλάριο – ο αγαπημένος του Φίνου, έκανε ότι ήθελε. Αυτός ήταν που επέβαλε την Βλαχοπούλου στον Φίνο, όταν εκείνος την θεωρούσε μεγάλη και δεν την ήθελε. Ο Δαλιανίδης την έκανε από τραγουδίστρια της jazz, πρώτο όνομα στον κινηματογράφο. Συνεργάστηκε με τα κορυφαία ονόματα του θεάτρου. Οι μεγαλύτεροι Έλληνες ηθοποιοί έχουν παίξει στις ταινίες του – που όπως είπαμε ήταν όλων των ειδών: Δράματα, ερωτικές comedy, μιούζικαλ, κοινωνικές κτλ. Δούλευε δε ασταμάτητα. Για μια δεκαετία έκανε μέσο όρο 4-5 ταινίες την χρονιά.
Συνολικά έχει σκηνοθετήσει περισσότερες από 60 ταινίες, στις περισσότερες από τις οποίες έχει γράψει και το σενάριο. Φυσικά ασχολήθηκε και με το θέατρο αλλά και την τηλεόραση. Από το 1974 που έκανε το “Λούνα Πάρκ” μέχρι το 2000 που έκανε τις “Μικρές αμαρτίες”, οι σειρές του έσκισαν: “Τα καθημερινά” (ΕΡΤ) (1983), “Τα λιονταράκια” (ΕΡΤ) (1985), “Το ρετιρέ”, (MEGA Channel) (1990), “Οι μικρομεσαίοι”, (MEGA Channel) (1992), “Αραχτοί και λάιτ”, (ANT1) (1994), “Το τρίτο στεφάνι”, (ANT1) (1995) κ.α.
Απεβίωσε 16 Οκτωβρίου 2010 σε ηλικία 87 ετών.
Ο Δαλιανίδης υπήρξε άνθρωπος μοντέρνος, με προοδευτικές ιδέες και δηλωμένος άθεος. Λάτρευε τα ζώα και είχε βοηθήσει σε δύσκολες στιγμές πολύ κόσμο.
Το RIVOLI: Ο γνωστός ζωγράφος και σκηνογράφος Ντίνος Πετράτος μου είπε μια ιστορία που σας την μεταφέρω: “Περνούσαμε με τον Δαλιανίδη έξω απ’ το RIVOLI και μου είπε: “Σ’ αυτόν τον κινηματογράφο χρωστάω την καριέρα μου”. Ο “Κατήφορος” είχε παιχτεί στους κινηματογράφους Α’ προβολής, είχε περάσει στο ντούκου, δεν είχε κάνει εισιτήρια και είχε μπει στα κουτιά. Από κάποιο λάθος, δεν πήγε η επομένη ταινία στο RIVOLI και έτσι αποφάσισαν να ξαναπαίξουν τον “Κατήφορο”. Ουρές! Απίστευτη κοσμοσυρροή. Οι κινηματογράφοι Α’ προβολής βλέποντας αυτόν τον χαμό, αποφάσισαν να την ξαναπροβάλουν. Έτσι έγινε η αποτυχημένη ταινία ένας θρίαμβος”.
ΚΑΤΗΦΟΡΟΣ: Ο Κούρκουλος οδήγησε τη Λάσκαρη σε μια ερημική τοποθεσία, όπου αφού την έγδυσε, της άρπαξε τα ρούχα και την εγκατέλειψε γυμνή, με αποτέλεσμα να τη βρουν αστυνομικοί και να τη συλλάβουν. Η ταινία έκοψε πάνω από 160.000 εισιτήρια στους κινηματογράφους Α’ προβολής Αθήνας και Πειραιά και ήρθε πρώτη το 1961. Με αυτή την επιτυχία ο Δαλιανίδης σφράγισε τη συνεργασία του με τον Φίνο, καθιέρωσε το γυμνό στο σινεμά και εκτόξευσε εκτός από τη δική του καριέρα, του Κούρκουλου και της Λάσκαρη.
